Eyleen Goh khiav ua liaj ua teb los ntawm sab saum toj lawj ntawm lub chaw nres tsheb hauv Singapore.
Thiab qhov no tsis yog kev ua haujlwm me me - nws muab cov khw muag khoom nyob ze nrog txog 400kg zaub ib hnub, nws hais.
“Singapore yog me me tab sis peb muaj ntau lub tsheb nres. Nws zoo nkauj npaum li npau suav kom muaj liaj teb [ntawm no] kom tau raws li cov kev xav tau ntawm cov neeg nyob hauv zej zog, "nws hais.
Tsawg kawg yog kaum ob ntawm cov tsev ua liaj ua teb saum toj no tau nthuav dav thoob plaws South East Asian lub nroog xeev.
Tsoomfwv tau pib xauj cov phiaj xwm txawv txawv hauv 2020 uas yog ib feem ntawm nws cov phiaj xwm los nce cov khoom noj hauv zos. Lub teb chaws ntawm 5.5 lab tus tib neeg tam sim no xa khoom ntau dua 90% ntawm nws cov zaub mov.
Tab sis qhov chaw nyob hauv lub tebchaws uas muaj neeg coob coob no tsis tshua muaj thiab qhov ntawd txhais tau tias thaj av tsis pheej yig. Singapore muaj qee qhov khoom kim tshaj plaws hauv ntiaj teb.
Ib tug neeg ua liaj ua teb hais rau BBC tias tus nqi siab ntawm nws thawj lub tsheb nres tsheb txhais tau tias nws yuav tsum muab nws thiab txav mus rau qhov chaw pheej yig dua.
Thaum BBC Xov Xwm tau mus xyuas Ms Goh ua liaj ua teb, uas yog kwv yees li ntawm peb ntawm qhov loj ntawm qhov chaw ncaws pob, kev ua haujlwm tau ua tiav tag nrho.
Cov neeg ua haujlwm tau xaiv, txiav thiab ntim khoom qho sum, nplooj ntsuab ntsuab siv hauv Suav ua noj.
Nyob rau lwm qhov kawg ntawm qhov chaw nyob rau lub sijhawm no, lwm tus neeg ua haujlwm tau tibneeg hu tauj coob rov potting seedlings.
“Peb tab tom sau txhua hnub. Nyob ntawm cov zaub uas peb tab tom loj hlob, nws tuaj yeem muaj li ntawm 100kg txog 200kg txog 400kg ib hnub, "Ms Goh hais.
Nws hais tias pib ua liaj ua teb raug nqi ib ncig ntawm S$ 1m ($ 719,920; £ 597,720), nrog rau ntau cov nyiaj tau siv rau cov cuab yeej siv los pab txhawb kev sau qoob loo.
Txawm hais tias nws tau txais qee qhov nyiaj pab, Ms Goh hais tias nws txoj kev lag luam tseem tsis tau muaj txiaj ntsig.
Nws muaj 10 tus neeg ua haujlwm thiab them tus nqi xauj tsev ntawm S$ 90,000 ib xyoos rau qhov chaw thiab lwm qhov chaw nres tsheb, uas tseem tab tom teeb tsa.
"Peb lub sijhawm teeb tsa tau tshwm sim thaum Covid kis thoob qhov txhia chaw, yog li kev thauj mus los tau kim dua thiab siv sijhawm ntev dua," Ms Goh piav qhia.
"Tsis tas li ntawd, qhov no yog thawj qhov kev sib tw tsheb nres tsheb uas tau txais txiaj ntsig [los ntawm tsoomfwv] yog li cov txheej txheem tshiab heev rau txhua tus," nws hais ntxiv.
Singapore cov neeg ua liaj ua teb ru tsev tseem tab tom nrhiav lwm txoj hauv kev kom tau nyiaj.
Nicholas Goh, uas tsis muaj feem cuam tshuam nrog Ms Goh, hais tias nws tau tswj hwm kom tau txais txiaj ntsig los ntawm kev them tus nqi txhua hli los sau zaub hauv nws lub nroog ua liaj ua teb.
Nws hais tias lub tswv yim tshwj xeeb yog nrov nrog cov tsev neeg uas nyob ze li "nws yog ib txoj hauv kev hauv zej zog, tsis yog kev lag luam".
Txawm li cas los xij, lwm tus neeg ua liaj ua teb hauv nroog, Mark Lee, hais tias cov nqi siab tau ua rau nws txav mus rau lub tsev lag luam uas them tus nqi "tsis tsim nyog" piv txwv li qis qis.
“Cov zaub thaum kawg tsuas yog zaub xwb. Koj tuaj yeem tau txais nws ntawm qhov zoo tshaj plaws thiab zoo tshaj plaws tab sis muaj kev txwv rau ntau npaum li cas ib tus yuav them. Peb tsis tau tham txog truffles ntawm no, "Mr Lee hais.
'Existential teeb meem'
Kev ua liaj ua teb ru tsev tsis yog tib txoj kev uas Singapore xav kom cov zaub mov loj tuaj.
Feem ntau ntawm lub teb chaws cov khoom lag luam hauv tsev yog los ntawm cov chaw ua haujlwm siab uas tau txais nyiaj pab ntau heev los ntawm tsoomfwv. Nws muaj 238 daim ntawv tso cai ua liaj ua teb hauv xyoo 2020, raws li cov ntaub ntawv raug cai.
Qee lub teb chaws twb tau txais txiaj ntsig, thiab tuaj yeem nthuav dav lawv cov khoom lag luam kom tau txais txiaj ntsig, Singapore Food Agency (SFA) hais.
"Kev ruaj ntseg zaub mov yog qhov teeb meem tshwm sim rau Singapore. Raws li lub nroog me me thoob ntiaj teb txuas nrog cov peev txheej tsawg, Singapore muaj kev cuam tshuam rau kev cuam tshuam sab nraud thiab kev cuam tshuam txog kev xa khoom, "tus kws tshaj lij SFA hais rau BBC Xov Xwm.
"Qhov no yog vim li cas nws tseem ceeb uas peb tsis tu ncua ua cov kauj ruam kom ruaj ntseg peb cov peev txheej tseem ceeb," tus cev lus hais ntxiv.
Nyuam qhuav pib lub xyoo no, qhov teeb meem ntawm kev ruaj ntseg zaub mov tau los ua kom pom tseeb hauv Singapore thaum ob peb lub tebchaws hauv cheeb tsam txwv lossis txwv kev xa tawm ntawm cov zaub mov tseem ceeb.
Tsoomfwv vam khom rau kev xa khoom tau sim los tiv thaiv lawv cov khoom noj khoom haus raws li kev ua tsov rog Ukraine thiab kev sib kis tau nce tus nqi ntawm txhua yam ntawm cov zaub mov tseem ceeb mus rau roj av.
Los ntawm 2030, Singapore lub hom phiaj yuav tsim 30% ntawm cov zaub mov uas nws noj nws tus kheej - ntau tshaj peb npaug ntawm cov nyiaj tam sim no.
Xib fwb William Chen ntawm Singapore Nanyang Technological University hais tias yuav tsum muaj kev txhawb nqa ntxiv rau cov liaj teb hauv nroog.
Prof Chen, uas yog tus thawj coj ntawm lub tsev kawm ntawv cov khoom noj khoom haus science thiab technology program hais tias "Muaj kev ntsuas nyob rau hauv qhov chaw xws li cov khoom tsim tau los ntawm SFA, thiab cov neeg ua liaj ua teb ua lag luam ib txwm muaj los txhawb cov neeg siv khoom kom yuav khoom hauv zos ntau dua,"
"Tej zaum pab cov neeg ua liaj ua teb hauv zos kom txais cov thev naus laus zis yooj yim ... tej zaum yuav raug txiav txim siab," nws hais.
Txawm li cas los xij, Sonia Akter, tus pab xibfwb ntawm Lee Kuan Yew Lub Tsev Kawm Ntawv ntawm Txoj Cai Pej Xeem, ntseeg tias cov nqi khiav haujlwm siab yuav tseem yog qhov nyuaj rau cov neeg ua liaj ua teb hauv nroog.
"Singapore tab tom muab nyiaj pab ntau thiab kev txhawb nqa nyiaj txiag rau cov neeg ua lag luam uas ua haujlwm hauv qhov chaw no," nws hais.
"Cov lus nug yog seb cov liaj teb no puas tuaj yeem ua haujlwm thiab ua lag luam: siv tau zoo thaum tsoomfwv kev txhawb nqa tsis ntws."
Rov qab rau ntawm lub ru tsev nyob ib puag ncig los ntawm ntauwd blocks nyob nruab nrab ntawm Singapore lub nroog loj, Ms Goh yuav zoo li lub ntiaj teb nyob deb ntawm kev ua liaj ua teb ib txwm muaj.
Txawm li cas los xij, nws hais txog kev xav ntawm ntau tiam neeg ntawm cov neeg ua liaj ua teb uas tau los ua ntej nws: "Kev tso tseg tsis yog ib qho kev xaiv. Qhov nyuaj dua nws yuav muaj txiaj ntsig ntau dua. "
Ib qhov chaw: Annabelle Liang - BBC Xov Xwm